راه اندازی VOIP بصورت محلی و سایت به سایت

تعریف پروژه :

راه اندازی VOIP بصورت محلی و سایت به سایت.

طرح پروژه :

دانلود پروژه در قالب نرم افزار Packet tracer

تجهیزات مورد نیاز پروژه :

1. دو عدد روتر 2811
2. دو عدد ماژول WIC-1T
3. دو عدد سویچ 2960
4. چهار عدد IP Phone و دو کامپیوتر
5. اتصالات (یک اتصال WAN بین دو روتر از نوع سریال و سایر اتصالات از نوع Straight)

  مراحل پیاده سازی  :

برای شروع از تنظیم سویچ ها شروع می کنیم. مراحل تنظیمات هر دو سویچ مانند هم می باشد.

Switch>
Switch>enable
Switch#config terminal
Switch(config)#

ابتدا VLAN های data و voice را ایجاد می کنیم. برای این کار به روش زیر عمل می کنیم.
ایجاد Vlan ها به این دلیل می باشد که ترافیک های voice و data را از هم جدا کنیم این کار باعث عدم تداخل و در نتیجه کیفیت سرویس دهی می شود.
در اینجا vlan 10 را برای Data  و vlan 20 را برای Voice ایجاد می کنیم.

Switch(config)#vlan 10
Switch(config-vlan)#name Data
Exit
Switch(config)#vlan 20
Switch(config-vlan)#name Voice
Exit

حال باید vlan های ساخته شده را به interface های سویچ نسبت دهیم.
برای این کار به روش زیر عمل می کنیم.

Switch(config)#interface range fa 0/1-24
Switch(config-if-range)#switchport mode access
Switch(config-if-range)#switchport access vlan 10
Switch(config-if-range)#switchport voice vlan 20

حال که کار نسبت دادن vlan ها به interface  ها انجام گردیده می بایست پورت Trunk که برای خروج vlan  ها از سویچ استفاده می شود را تنظیم کنیم.
برای این کار به روش زیرعمل می کنیم.

Switch(config)#interface gig 1/1
Switch(config-if)#switchport  mode trunk

کار تنظیمات سویچ به اتمام رسید فقط  در انتها اگر می خواهید تجهیزات پس از اتصال به سویچ بصورت آنی و بدون وقفه به سویچ متصل شوند از دستور زیر استفاده کنید.

Switch(config)# spanning-tree portfast default

حال نوبت به تنظیم روترها می رسد، مراحل کلی تنظیم هر دو روتر مانند هم می باشد. البته کمی با هم تفاوت دارد.
تنظیمات  را از روتر یک شروع می کنیم. 

ابتدا  ماژول WIC-1T را به روتر اضافه می کنیم این ماژول اینترفیس لازم جهت اتصال بصورتwan   ،برای برقراری ارتباط با روتر دو را فراهم می کند.
برای این کار به قسمت Physical رفته و سپس مانند مراحل زیرعمل می کنیم.

1.  برای اضافه کردن هرگونه ماژول ابتدا باید روتر را خاموش کنیم.
2. ماژول WIC-1T را از قسمت ماژول ها انتخاب کرده و در slot مربوط به WIC(Wan Interface Card) قرار می دهیم.
3. سپس مجددا روتر را همانند مرحله اول  با زدن دکمه پاور روشن می کنیم.

 

حال که این ماژول اضافه شد می توانیم کار تنظیمات را ادامه دهیم.
ابتدا هرسویچ را به روتر متصل می کنیم
برای این کار پورت gig 1/1  سویچ را که بصورت Trunk  تنظیم کردیم را به پورت Fa 0/0 روتر با کابل  از نوع straight متصل می کنیم.
حال نوبت به تنظیمات می باشد که به روش زیر عمل می کنیم.

وارد محیط config می شویم.

Router1>
Router1>enable
Router1#config terminal
Router1(config)#

حال به تنظیم interface fa0/0 می پردازیم
چون پورت سویچ بصورت Trunk است پس باید پورت روتر را به صورت Sub interface تعریف کنیم تا عمل routing بین vlan های مختلف انجام گیرد.

Router1(config)#interface fa 0/0
Router1(config-if)# no shut
Router1(config-if)#exit
Router1(config)#interface fa 0/0.10
Router1(config-subif)# encapsulation dot1Q 10
Router1(config-subif)# ip address 192.168.10.1 255.255.255.0
Router1(config-subif)#exit
Router1(config)#interface fa 0/0.20
Router1(config-subif)# encapsulation dot1Q 20
Router1(config-subif)# ip address 192.168.20.1 255.255.255.0

حال نوبت به تنظیم DHCP برای تخصیص IP به تجهیزات می باشد.
توجه داشته باشید با توجه به اینکه دو vlan متفاوت داریم در نتیجه باید دو رنج مختلف IP به آنها تخصیص دهیم.
نکته : تخصیص option 150 برای معرفی سرور TFTP به تجهیزات می باشد.

Router1(config)#
Router1(config)#ip dhcp pool voice
Router1(dhcp-config)#network 192.168.20.0 255.255.255.0
Router1(dhcp-config)#defualt-router 192.168.20.1
Router1(dhcp-config)#option 150 ip 192.168.20.1
Exit
Router1(config)#
Router1(config)#ip dhcp pool pcs
Router1(dhcp-config)#network 192.168.10.0 255.255.255.0
Router1(dhcp-config)#defualt-router 192.168.10.1
Router1(dhcp-config)#option 150 ip 192.168.10.1
Exit

حال نوبت به تنظیمات telephony service می باشد.
تنظیمات زیر مربوط به تنظیمات راه اندازی cucm express می باشد.

Router1(config)#
Router1(config)#telephony-service
Router1(config-telephony)#max-dn 24
Router1(config-telephony)#max-ephone 24
Router1(config-telephony)# ip source 192.168.20.1 port 2000
Router1(config-telephony)#auto assign 1 to 24

ایجاد شماره تلفن که در اینجا ما سه شماره تلفن در نظر گرفته ایم.

Router1(config)#
Router1(config)#ephone-dn 1
Router1(config-ephone-dn)#number 1000
Router1(config)#ephone-dn 2
Router1(config-ephone-dn)#number 1001
Router1(config)#ephone-dn 3
Router1(config-ephone-dn)#number 1002

نکته:

این تنظیمات به صورتی انجام گردیده که شماره تلفن ها به صورت خودکار به IP Phone ها اختصاص یابد. درصورتی که تمایل داشته باشید شماره خاصی رو به IP PHONE  خاصی اختصاص دهید باید از دستور ephone همراه با پارامترهای آن (mac-address و button) استفاده نمایید.
حال اگر به ip phone ها نگاهی بندازید آنها دارای شماره های اختصاص یافته توسط روتر می باشند.

 

 و همچنین می توانید از آنها با یکدیگر تماس بگیرید

 

 حال نوبت به برقرای ارتباط با سایت دیگر که در اینجا مثلا در کشور دیگری می باشد می پردازیم.
برای این کار ارتباط از نوع سریال در نظر گرفته شده است. برای تنظیم آن باید به پورت مورد نظر که در توسط ماژول در ابتدا به روتر اضافه کردیم می رویم.

Router1(config)# interface serial 0/0/0
Router1(config-if)# ip address 10.10.10.1  255.255.255.0
Router1(config-if)#clock rate 64000
Router1(config-if)#no shut

دلیل تنظیم clock rate در این اینترفیس بخاطر انتخاب  و اتصال از روتر اول به روتر دوم می باشد(انتخاب روتر اول بعنوان DTE)
تنظیمات روتر دو نیز مانند روتر یک می باشد با کمی تفاوت که در ذیل به آن می پردازیم.
تنظیمات را از روتر یک شروع می کنیم.
ابتدا  ماژول WIC-1T را به روتر اضافه می کنیم این ماژول اینترفیس لازم جهت اتصال بصورت wan  برای برقراری ارتباط با روتر دو را فراهم می کند.
برای این کار به قسمت Physical می رویم،و سپس مانند مراحل زیرعمل می کنیم.

1. برای اضافه کردن هرگونه ماژول ابتدا باید روتر را خاموش کنیم. برا ی اینکار دکمه پاور را مطابق شکل کلیک می کنیم.
2. ماژول WIC-1T را از قسمت ماژول ها انتخاب کرده و در slot مربوط به WIC(Wan Interface Card) قرار می دهیم.
3. سپس مجددا روتر را همانند مرحله اول  با زدن دکمه پاور روشن می کنیم.   

 

حال که این ماژول اضافه شد می توانیم کار تنظیمات را ادامه دهیم.
ابتدا هرسویچ را به روتر متصل می کنیم
برای این کار پورت gig 1/1  سویچ را که بصورت Trunk  تنظیم کردیم را به پورت Fa 0/0 روتر با کابل  از نوع straight متصل می کنیم.
حال نوبت به تنظیمات می باشد که به روش زیر عمل می کنیم.

وارد محیط config می شویم.

Router2>
Router2>enable
Router2#config terminal
Router2(config)#

حال به تنطیم interface fa0/0 می پردازیم
چون پورت سویچ را بصورت Trunk تعریف کرده ایم باید پورت روتر را به صورت Sub interface تعریف کنیم تا عمل routing بین vlan های مختلف انجام گیرد.

Router2(config)#interface fa 0/0
Router2(config-if)# no shut
Router2(config-if)#exit
Router2(config)#interface fa 0/0.10
Router2(config-subif)# encapsulation dot1Q 10
Router2(config-subif)# ip address 172.16.10.1 255.255.255.0
Router2(config-subif)#exit
Router2(config)#interface fa 0/0.20
Router2(config-subif)# encapsulation dot1Q 20
Router2(config-subif)# ip address 172.16.20.1 255.255.255.0

حال نوبت به تنظیم DHCP برای تخصیص IP به تجهیزات می باشد.
توجه داشته باشید با توجه به اینکه دو vlan متفاوت داریم در نتیجه باید دو رنج مختلف IP به آنها تخصیص دهیم.
نکته : تخصیص option 150 برای معرفی سرور TFTP به تجهیزات می باشد.

Router2(config)#
Router2(config)#ip dhcp pool voice
Router2(dhcp-config)#network 172.16.20.0 255.255.255.0
Router2(dhcp-config)#defualt-router 172.16.20.1
Router2(dhcp-config)#option 150 ip 172.16.20.1
Exit
Router2(config)#
Router2(config)#ip dhcp pool pcs
Router2(dhcp-config)#network 172.16.10.0 255.255.255.0
Router2(dhcp-config)#defualt-router 172.16.10.1
Router2(dhcp-config)#option 150 ip 172.16.10.1
Exit

حال نوبت به تنظیمات telephony service می باشد.
تنظیمات زیر مربوط به تنظیمات راه اندازی cucm express می باشد.

Router2(config)#
Router2(config)#telephony-service
Router2(config-telephony)#max-dn 24
Router2(config-telephony)#max-ephone 24
Router2(config-telephony)# ip source 172.16.20.1 port 2000
Router2(config-telephony)#auto assign 1 to 24

ایجاد شماره تلفن که در اینجا ما سه شماره تلفن در نظر گرفته ایم.

Router2(config)#
Router2(config)#ephone-dn 1
Router2(config-ephone-dn)#number 2000
Router2(config)#ephone-dn 2
Router2(config-ephone-dn)#number 2001
Router2(config)#ephone-dn 3
Router2(config-ephone-dn)#number 2002

نکته: این تنظیمات به صورتی انجام گردیده که شماره تلفن ها به صورت خودکار به IP Phone ها اختصاص یابد. درصورتی که تمایل داشته باشید شماره خاصی رو به IP PHONE خاصی اختصاص دهید باید از دستور ephone همراه با پارامترهای آن (mac-address و button) استفاده نمایید.
حال اگه به ip phone ها نگاهی بندازید آنها دارای شماره های اختصاص یافته توسط روتر می باشند.

و همچنین می توانید از آنها با یکدیگر تماس بگیرید

حال نوبت به برقرای ارتباط با سایت دیگر که در اینجا مثلا در کشور دیگری می باشد می پردازیم.

برای این کار ارتباط از نوع سریال در نظر گرفته شده است. برای تنظیم آن باید به پورت مورد نظر که در توسط ماژول در ابتدا به روتر اضافه کردیم می رویم.

Router2(config)# interface serial 0/0/0
Router2(config-if)# ip address 10.10.10.2  255.255.255.0
Router2(config-if)#no shut

حال که هر دو روتر  و سویچ تنظیم شده اند در می یابیم کهVOIP  بصورت local برای هر طرف بدرستی انجام می گیرد ولی بین سایت ها تماس قابل برقراری نمی باشد، برای رفع این مشکل باید ابتدا روتینگ بین دو سایت برقرار گردد و سپس  تنظیمات لازم جهت فرستادن تماس های مربوط به هر سایت به روتر مربوطه انجام گیرد در زیر به  تشریح مراحل آن می پردازیم.
مرحله اول تنظیم روتینگ در روترها: که ما از روش static routing بین سایت ها استفاده می کنیم.

تنظیم روتر یک:

Router1(config)#
Router1(config)#ip route 172.16.10.0 255.255.255.0 serial 0/0/0
Router1(config)#ip route 172.16.20.0 255.255.255.0 serial 0/0/0

تنظیم روتر دوم:

Router2(config)#
Router2(config)#ip route 192.168.10.0 255.255.255.0 serial 0/0/0
Router2(config)#ip route 192.168.20.0 255.255.255.0 serial 0/0/0

مرحله دوم تنظیم دو روتر برای ارسال تماس های بین سایتی به روتر مربوطه می باشد.
تنظیمات روتر اول برای ارسال و برقراری تماس با شماره های رنج 2000 مربوط به روتر دوم

Router1(config)#
Router1(config)#dial-peer voice 2000 voip
Router1(config-dial-peer)#destination-pattern 2…
Router1(config-dial-peer)#session target ipv4:10.10.10.2

تنظیمات روتر دوم برای ارسال و برقراری تماس با شماره های رنج 1000 مربوط به روتر اول

Router2(config)#
Router2(config)#dial-peer voice 1000 voip
Router2(config-dial-peer)#destination-pattern 1…
Router2(config-dial-peer)#session target ipv4:10.10.10.1

حال به بررسی برقراری تماس تلفنی بین دو سایت می پردازیم. نتیجه بیانگر برقراری ارتباط می باشد.

 

نگارنده : ایمان ابراهیمی تجدد i.ebrahimi at hotmail.com